acute stress versus chronische stress

Het verschil tussen acute stress en chronische stress


Het stress mechanisme

Om acute stress en chronische stress te begrijpen, moet je het stress mechanisme ook begrijpen. Het is eigenlijk een overlevingsmechanisme. Dus op het moment dat er gevaar dreigt, gaat er iets gebeuren. Ons autonoom zenuwstelsel wordt gestimuleerd, geprikkeld en er worden allerlei hormonen geactiveerd.

Een deel van ons zenuwstelsel noemt het orthosympathisch systeem. Dit systeem zorgt voor actie. De stress verscherpt je zintuigen meteen en beperkt je kennis, waardoor je nog ongeveer 10 à 20% ervan kan gebruiken.

Normaal gezien, wanneer het gevaar of de bedreiging weg is, dan gaat in ons autonome zenuwstelsel de tegenhanger, namelijk het parasympatisch systeem, in actie treden. Dit systeem zorgt ervoor dat juist het tegenovergestelde gebeurt.

Dus de hartslag gaat dalen, de ademhaling wordt rustiger, we kunnen weer nadenken en onze spieren ontspannen. Dus alles komt eigenlijk weer in zijn normale doen. Vanaf dan treedt er weer ontspanning op. Op dat moment is de stress weg. Dat was een moment van acute stress, wat trouwens helemaal geen kwaad kan. Ons systeem is daar eigenlijk op gebouwd.

Wanneer wordt acute stress chronische stress?

Al eeuwenlang hebben we te maken met acute stress en die acute stress kunnen we dus perfect aan. Wanneer ontstaat nu echter het probleem? Dat is eigenlijk doordat we de dag van vandaag vooral te maken hebben met mentale bedreigingen. Fysieke bedreigingen van bijvoorbeeld een dier dat ons aanvalt, komen zelden nog voor.

Wel hebben we allerlei deadlines, conflicten enzovoort waarover we piekeren. Dit zijn mentale bedreigingen die met ons meelopen. Met andere woorden, ze zijn nooit weg. Ze gaan met ons mee als we in ons bed stappen. Ze zitten nog altijd in ons hoofd, want we denken nog aan het werk dat we moeten doen of aan een gesprek dat we gehad hebben met een collega, onze baas of een klant.

Chronische stress blijft je achtervolgen

Het blijft ons continu achtervolgen. Met andere woorden, het gevaar blijft ons bij doorheen de dag, 's avonds, 's nachts... Vroeger hadden we momenten van gevaar die weggingen, waardoor we konden ontspannen en herstellen.

Vandaag de dag heb je als je thuis bent ook nog nieuwe bedreigingen. Je moet op tijd de kinderen in bed krijgen, je moet nog eten maken, voor je ouders zorgen enzovoort. Ook die zaken vormen een stukje bedreiging. Ook al ben je van het werk weg, thuis heb je allerlei nieuwe bedreigingen. En dit dus elke dag opnieuw.

Bij elke kleine en grote bedreiging wordt de orthosympathicus geactiveerd en krijgen we opnieuw het stress systeem dat geactiveerd wordt. Stressreacties zoals verhoging van je hartslag, ademhaling die versnelt, in automatische piloot gaan, minder nadenken, zintuigen die scherper worden enzovoort, draag je met je mee. Dit zijn allemaal symptomen van een typische stress reactie.

Zolang dit systeem zich herstelt en de parasympathicus weer in actie kan komen, is er dus geen gevaar en spreken we van acute stress. Maar wanneer de ene bedreiging de ander opvolgt, wordt er continu een stimulans gestuurd naar de orthosympathicus. Hierdoor blijven we in actie en staan we continu onder stress. De acute stress zet zich zo om in chronische stress.

Chronische stress maakt je geleidelijk uitgeput en moe

We blijven hangen in het systeem van actie en het andere systeem, het parasympatisch systeem, krijgt de kans niet om alles te herstellen. De balans geraakt verstoord en we bevinden ons in een chronische stress die ons uitgeput en moe maakt.

Momenten van recuperatie zijn heel belangrijk. Je kan niet continu vechten en vluchten. Om chronische stress aan te pakken, is het dus noodzakelijk om dagelijks wat minuten voor jezelf in te plannen. Je stimuleert je parasympathicus en geeft deze tijd om in recuperatie te gaan. Een methode die je kan helpen om je stressbalans te herstellen is de powernap.

Chronische stress verminderen, samen met Prana

Om zowel je acute stress alsook je chronische stress aan te pakken en te verminderen, heb je verschillende methodes nodig. Voor acute stress zijn het methodes die je in alle omstandigheden moet kunnen toepassen zodat je heel snel kan ingrijpen. Hierdoor gaat de stress niet chronisch worden. Heb je al chronische stress dan is het belangrijk dat je elke dag minimum één keer per dag, liefst 2 keer als je echt al energie te kort hebt,  een powernap doet van 10 à 15 minuten. (Het is wel van belang dat je de powernap goed doet en niet in slaap valt) Zo ga je gans het ontspanningssysteem opnieuw activeren, wat dus de parasympathicus terug in actie laat komen.

Hierdoor gaat je hartslag dalen, je ademhaling rustiger worden, ga je terug kunnen nadenken en relativeren... Geleidelijk aan ga je weer meer energie opbouwen. Je systeem gaat in staat zijn zichzelf te herstellen en weer zijn evenwicht te hervinden. Het is dus een absolute noodzaak. Wil je je acute & chronische stress leren verminderen en je energiebalans herstellen? Ga dan meteen van start met de training 'Je hersenactiviteit leren sturen voor zowel ontspanning als activatie'.